- Βαλένθια
- (València). Πόλη (739.014 κάτ. το 2000) της ανατολικής Ισπανίας, στην ακτή του ομώνυμου κόλπου, που διασχίζεται από τον ποταμό Γκουανταλαβιάρ (Τούρια), ο οποίος εκβάλλει στη Μεσόγειο. Η Β. είναι από δημογραφική άποψη η τρίτη πόλη της Ισπανίας, και ένα από τα κυριότερα εμπορικά και βιομηχανικά της κέντρα. Η ανάπτυξή της ευνοήθηκε από ιστορικές αιτίες, αλλά και από την προνομιούχα θέση της κοντά στη θάλασσα και στο σημείο συνάντησης σημαντικών αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών. Είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης αυτόνομης περιοχής (23.255 τ. χλμ., 4.202.608 κάτ. το 2001) και επαρχίας (10.807 τ. χλμ., 2.227.170 κάτ. το 2001). Η επαρχία εκτείνεται από τη Μεσόγειο προς το εσωτερικό και περιλαμβάνει τον κάτω ρου του Γκουανταλαβιάρ και του Χούκαρ, ενώ η αυτόνομη περιοχή περιλαμβάνει επίσης τις επαρχίες Αλικάντε (1.490.265 κάτ. το 2001) και Καστελιόν (485.173 κάτ. το 2001), και καταλαμβάνει το κεντρικό τμήμα της Ισπανίας, μεταξύ του δέλτα του Έβρου και του κάτω ρου του Σαγκούρα. Είναι ορεινή (Ανατολική Μεσέτα) στο δυτικό τμήμα της, με εδαφικές πτυχώσεις και πεδιάδες, και πολύ εύφορη στο ανατολικό, υποφέρει όμως από μεγάλες ανομβρίες, γι’ αυτό και η γεωργία είναι δυνατή μόνο στις αρδευόμενες ζώνες (huertas).
Η Β. ιδρύθηκε από τους Έλληνες και αργότερα καταλήφθηκε από τους Καρχηδόνιους και τους Ρωμαίους. Με την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας καταλήφθηκε από τους Βησιγότθους (413) και έπειτα από τους Άραβες (714), που κάτω από την κυριαρχία τους έφτασε σε μεγάλη ακμή. Διαφιλονικούμενη για ένα μεγάλο διάστημα από τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς, ξαναγύρισε τελικά στους τελευταίους το 1238. Μολονότι πέρασε ορισμένες περιόδους κρίσης, η πόλη γνώρισε και στους επόμενους αιώνες την ευημερία και εξωραΐστηκε με πολυάριθμα θρησκευτικά και κοσμικά οικοδομήματα, που την κάνουν μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της τέχνης στην Ισπανία. Μεταξύ των μνημείων της, σημαντικά είναι η Λόνχα ντε λα Σέντα (οικοδόμημα γοτθικού ρυθμού της τελευταίας περιόδου, χτισμένο μεταξύ 1483 και 1498), η μητρόπολη (13ος-14ος αι.), η Μιγκελέτε, οκτάγωνος πύργος, η Αουντιένθια (1481-1510), η Τόρες ντε Σεράνος (1238) και πολλές εκκλησίες, όπως ο Σαν Χουάν ντε Μερκάντο (1368), ο Σαν Νικόλας, παλιό τζαμί που μετατράπηκε σε εκκλησία τον 14ο και 15ο αι., η γοτθική εκκλησία του Σαν Εστεμπάν και η ρυθμού μπαρόκ Σαν Μπαρτολομέ. Εξάλλου, ορισμένα από τα σύγχρονα κτίρια της πόλης έχουν ανεγερθεί από τον Σαντιάγκο Καλατράβα.
Η Β. είναι επίσης σημαντικό πολιτιστικό κέντρο, με πανεπιστήμιο (που αναγνωρίστηκε επίσημα το 1500), πολλά μουσεία, μεταξύ των οποίων το Επαρχιακό Μουσείο Ζωγραφικής, και διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Η βιομηχανία της παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη στους τομείς τροφίμων, αυτοκινήτων, υφαντουργίας, χημείας, μηχανολογικού εξοπλισμού, επίπλων, παιχνιδιών, χαρτοποιίας και καπνού. Τα προϊόντα όμως που εξάγονται από το λιμάνι της Βιλιανουέβα ντελ Γκράο, δεν είναι τόσο τα βιομηχανικά, γιατί αυτά χρειάζονται για τις εσωτερικές ανάγκες, αλλά τα αγροτικά της ενδοχώρας.
Άποψη της ισπανικής πόλης Βαλένθια· διακρίνεται η ρομανογοτθικού ρυθμού μητρόπολη που άρχισε να χτίζεται το 1262 και τελείωσε τον 16ο αι. Στο σημείο όπου διασταυρώνονται τα κλίτη υψώνεται οκτάγωνο τύμπανο (14ος αι.) με διπλή σειρά παράθυρα, που κλείνουν με αλάβαστρο.
Dictionary of Greek. 2013.